english / deutsch / français / polski
Witamy na stronie projektu SoilRise!
Projekt ma na celu badanie i ochronę bioróżnorodności gleb!
Oganizmy glebowe są słabo poznane, mimo że mają kluczowe znaczenie dla naszych ekosystemów. Projekt SoilRise ma na celu badanie, ochronę i podnoszenie świadomości na temat tego ważnego elementu ekosystemu glebowego. Skupiamy się na dżdżownicach, które służą nam jako wskaźniki jakości gleby. Korzystając z nauki obywatelskiej i analizy DNA, zbieramy dane na temat dżdżownic w całej Europie. Dane te wspierają badania i rozwój wskaźników bioróżnorodności gleby.
Czym jest SoilRise?
SoilRise to projekt mający na celu zbadanie bioróżnorodności dżdżownic w Europie.
Dżdżownice odgrywają kluczową rolę w jakości gleby i są uważane za ważny bioindykator. Z pomocą nauki obywatelskiej, tj. zainteresowanych obywateli (naukowców amatorów), zbieramy dane na temat rozmieszczenia, liczebności i różnorodności dżdżownic w Europie.
SoilRise to jednak coś więcej niż tylko badania naukowe. Naszym celem jest zbudowanie interaktywnej sieci między naukowcami a społeczeństwem, aby zwiększyć świadomość znaczenia różnorodności biologicznej gleby.
Naszym celem jest odkrywanie, ochrona i zachowanie różnorodnych siedlisk pod naszymi stopami. Uczestnicząc w SoilRise, aktywnie pomagasz zachować zdrowie naszych gleb i masz pozytywny wpływ na środowisko.
Bioróżnorodność gleby, ze względu na skryty tryb życia organizmów i małą popularność w społeczeństwie, jak i nauce, jest trudna do monitorowania na dużą skalę. Niemniej jednak, osoby takiej jak rolnicy, ogrodnicy (zarówno profesjonaliści, jak i amatorzy), lokalne władze, urbaniści oraz zarządcy obszarów naturalnych, wykazują rosnące zainteresowanie prostymi i wiarygodnymi wskaźnikami oceny bioróżnorodności. Dżdżownice są powszechnie uważane za „inżynierów gleby” a fakt, że są jednymi z nielicznych organizmów glebowych rozpoznawanymi przez wszystkich sprawia, że są dobrymi bioindykatorami. W kontekście zmniejszającej się różnorodności biologicznej, zachowanie wysokiej liczebności i różnorodności dżdżownic ma duże znaczenie.
SoilRise stworzy interaktywną sieć obywatelskich naukowców, badaczy oraz mentorów (studentów) do monitorowania dżdżownic, aby umożliwić kompleksową i dokładną obserwację różnorodności biologicznej w glebie.
Cele
1. Poprawa dostępności danych na temat populacji dżdżownic w Europie
W oparciu o francuski projekt CS OPVT (Observatoire Participatif des Vers de Terre, laboratorium Ecobiosoil) chcemy poprawić i rozszerzyć dane dotyczące dżdżownic w Europie
2. Podnoszenie świadomości na temat bioróżnorodności gleby
Angażując zainteresowane strony oraz społeczeństwo w sieć SoilRise, a także poprzez gromadzenie danych na dużą skalę, dążymy do podniesienia świadomości na temat znaczenia różnorodności biologicznej gleby.
3. Analiza zmienności wewnątrzgatunkowej i wzorców
różnorodności
Koncentrujemy się na gatunkach Aporrectodea caliginosa i Allolobophora chlorotica, aby zbadać zmienność wewnątrzgatunkową i wzorce różnorodności w gradiencie zachód-wschód w Europie.
4. Badanie i charakterystyka bioróżnorodności dżdżownic
Porównamy różnorodność dżdżownic w środowiskach wiejskich i miejskich, uwzględniając cechy charakterystyczne dla poszczególnych miejsc w Europie, aby zapewnić kompleksowy obraz różnorodności biologicznej dżdżownic.
5. Harmonizacja taksonomii dżdżownic w Europie
Łącząc klucze morfologiczne i analizę DNA, chcemy ujednolicić i doprecyzować taksonomię dżdżownic w Europie.
Co oferujemy?
Kursy i warsztaty:
SoilRise oferuje kursy, podczas których nauczysz się podstaw ekologii gleby i pobierania próbek. Istnieją również warsztaty, które zapewniają dogłębną wiedzę na temat dżdżownic.
Zaangażowanie i wpływ:
Twój udział wspiera nasz projekt badań naukowych i bezpośrednio przyczynia się do ochrony środowiska. Pobierając próbki w różnych lokalizacjach, poszerzysz swoją wiedzę na temat bioróżnorodności gleby.
Społeczność i nawiązywanie kontaktów:
Stań się częścią sieci SoilRise, wymieniaj się pomysłami i łącz się z innymi uczestnikami i ekspertami.
Elastyczność i inicjatywa:
Dostosuj swój udział w sposób elastyczny. Nakład pracy na jedną lokalizację badań jest niewielki, co umożliwia łatwe włączenie działań do codziennego życia.
Zabawa i przygoda:
Odkryj ziemię pod swoimi stopami, poznaj ciekawych ludzi i doświadcz przyrody z nowej perspektywy.
10 powodów, dla których warto prowadzić badania z SoilRise
1. Badania nad dżdżownicami
Wspólnie z kolegami z Austrii, Niemiec, Francji i Irlandii chcemy zbadać, gdzie i jakie gatunki dżdżownic występują szczególnie obficie. Chcemy wiedzieć, jakiego rodzaju siedliska potrzebują dżdżownice i jakie są ich wymagania. W tym celu polegamy na projekcie angażującym zainteresowanych np. rolników i ogrodników, aby znaleźć jak najwięcej dżdżownic. Dodatkowo zidentyfikujemy DNA znalezionych dżdżownic, aby być może odkryć nieznane dotąd gatunki.
2. Zachowanie bioróżnorodności
Jednym z zadań jest lepsze poznanie dżdżownic w celu zachowania ich różnorodności. Bioróżnorodność jest ważna dla zachowania odporności ekosystemów, zarówno miejskich, jak i wiejskich. Tylko gdy w ekosystemie żyje wiele różnych organizmów, możliwe jest radzenie sobie z potencjalnymi zakłóceniami spowodowanymi ekstremalnymi warunkami pogodowymi, zabudową, gospodarowaniem itp. Bioróżnorodność można porównać do układu odpornościowego człowieka. Tylko gdy układ odpornościowy jest silny, możemy przetrwać stres bez uszczerbku i sprostać wyzwaniom.
3. Promowanie dżdżownic
Chcemy promować dżdżownice, aby wykorzystać ich różnorodne usługi ekosystemowe.
4. Wiedza o wielu
Aby nasze badania były jak najbardziej realistyczne, polegamy na wiedzy wielu osób. Innymi słowy, na Twojej wiedzy! Potrzebujemy Twojej wiedzy, Twoich obserwacji i Twoich badań, aby uczyć się od Ciebie i z Tobą.
5. Seminaria i warsztaty
Zapewniamy podstawy do badań i dzielimy się naszą wiedzą na temat dżdżownic i gleby. Podczas seminariów, webinariów, warsztatów i dni terenowych opowiadamy o tym, jak żyją dżdżownice, jak można je teraz promować, ile gatunków występuje w Polsce i Europie i jak można zbierać próbki do badań.
6. Wiele rąk, szybszy efekt
Aby wesprzeć Cię w Twoich badaniach, zorganizowaliśmy nie tylko seminaria, ale także pomocników. Studenci i naukowcy pomogą w zbieraniu danych. Jeśli to możliwe, bezpośrednio na miejscu.
7. inteligentna współpraca
Jedną z zalet sieci badawczych jest możliwość wymiany pomysłów. Chcemy umożliwić współpracę między badaczami, czyli Wami, a światem nauki. Wspólnie stajemy się mądrzejsi.
8 Gdzie są dżdżownice?
Zakładamy, że dżdżownice potrzebują różnorodnego środowiska, aby czuć się komfortowo. To środowisko obejmuje drzewa, żywopłoty, strumienie, stawy, wiele gatunków roślin oraz obfitość pożywienia itp.
Ogólnie jednak dżdżownice mają niskie wymagania. Potrzebują jedynie gleby, wody, odpoczynku i pożywienia. Dżdżownice potrzebują wilgotnej gleby, aby być aktywnymi, a w przeciwnym razie zapadają w diapauzę, czyli coś podobnego do „hibernacji” – taki „letni sen”.
Uprawa gleby zmniejsza ich liczebność. Jeśli są pozostawione same sobie, czują się najbardziej komfortowo. Dżdżownice potrzebują pożywienia, a wiele różnych roślin oznacza wiele różnych składników odżywczych.
Ale jak duże musi być siedlisko? Czy potrzebne jest pole o powierzchni 20 hektarów? A może wystarczy mała grządka warzyw? Czy więcej dżdżownic żyje w mieście, czy na wsi?
9. 5 godzin na badania
Jeśli chcesz wziąć udział w projekcie, zapewnimy Ci szkolenie i materiały do badań. Zbieranie danych trwa od października 2024 r. do listopada 2026 r. i odbywa się zawsze jesienią oraz wiosną. Poszukiwanie dżdżownic zajmuje każdorazowo około 5 godzin. Możesz spróbować i w każdej chwili dołączyć lub zrezygnować.
10. Dżdżownice w świetle reflektorów!
Twoje i nasze badania mogą przyczynić się do tego, aby małe dżdżownice stały się bardziej znane. Zróbmy z nich glebowe gwiazdy o których będzie głośno. Wprowadźmy je do świadomości społecznej.
Jak wziąć udział?
Rejestracja:
Zarejestruj się a my udostępnimy Ci niezbędne materiały oraz przydzielimy Ci opiekuna.
Pobieranie próbek:
Pobieranie próbek z wytypowanych powierzchni badawczych zgodnie z instrukcją za pomocą szpadla w okresie od marca do maja i/lub od września do listopada. Pobieranie próbek trwa około 5 godzin (zależy od tego ilu ma się pomocników). Wprowadź zebrane dane w dostarczony formularz oraz uzupełnij ankietę. Nasz zespół będzie wspierać Cię na każdym etapie będziesz miał swojego opiekuna, który dostarczy Ci niezbędne materiały i pomoże na miejscu jeśli będzie taka potrzeba.
Dokumenty:
Dostarczymy Ci całą niezbędną dokumentację, w tym instrukcje dotyczące pobierania próbek, arkusze, pojemniki i etykiety na dżdżownice.
Wymiana:
Po pobraniu próbek zapraszamy do wymiany pomysłów z innymi uczestnikami i zespołem badawczym.
Informacje zwrotne:
Prosimy o informacje zwrotne na temat oceny zbierania danych jak i komunikacji, to sprawi, że będziemy mogli ulepszać naszą pracę w SoilRise.
Jakich danych potrzebujemy?
– Imię i nazwisko, adres domowy, adres e-mail
– Współrzędne GPS i wielkość miejsca pobierania próbek (np. pole, ogród, park)
– Dane dotyczące zarządzania terenem (np. system produkcji, uprawa gleby, zarządzanie nawozami, uprawiane rośliny)
– Liczba znalezionych dżdżownic (czyli uzupełnienie dostarczonego arkusza)
– Opis i zdjęcia miejsca pobierania próbek zgodnie z instrukcją
Nie przejmuj się, że o czymś zapomnisz, jak odpowiesz na pytania z dostarczonych arkuszy to będziemy mieć wszystkie niezbędne dane. Dzięki tym informacjom pomożesz nam lepiej zrozumieć i chronić bioróżnorodność gleby.
Co dzieje się z danymi?
Twoje dane kontaktowe są potrzebne, aby zaprosić Cię na szkolenie, przekazać dalsze informacje dotyczące pobierania próbek oraz ustalić termin wspólnego pobierania próbek. Jeśli wyrazisz zgodę, prześlemy Ci Twoje wyniki drogą mailową lub pocztową. W przypadku zgody otrzymasz także nasz newsletter z informacjami o wydarzeniach, wynikach całego projektu oraz nowościach. Szczegółowe informacje na temat przetwarzania Twoich danych znajdziesz w polityce prywatności.
Z łopatą po dane!
Chwytaj szpadel i ruszaj w teren!
Zostań częścią zespołu SoilRise!
Więcej informacji na temat
